De Nederlandse Gemalenstichting

Cabauw / Zevender

Cabauw / Zevender Lopik


Adres
Lopikerweg West 104
3411 GS Lopik

Eigenaar
Stichting
Stichtingsjaar
1931

Status
Niet werkend

Functie
Poldergemaal
Bemalinggebied
Polders Lopik, Lopikerkapel en Zevenhoven

lozend op
Groote Kerkvliet

Totaal capaciteit
80 m³/minuut
Ontwerper
Arch. Hasselt & de Koning

Monumentenstatus
Rijk

 

OORSPRONKELIJKE INSTALLATIE


Motor
Diesel
Pomp
Vert. schroefpomp
 

HUIDIGE INSTALLATIE


Motor
Elektro

Pomp
Vert. schroefpomp

Capaciteit
80 m³/minuut

Opvoerhoogte
--

 

Het gemaal Cabauw/Zevender bij Cabauw is in 1934 gebouwd op de plaats van een wipwatermolen (de 1e molen) in opdracht van het waterschap Lopik, Lopikerkapel en Zevenhoven ten behoeve van de bemaling van de gelijknamige polders. Het ontwerp, met kenmerken van de nieuwe zakelijkheid, werd geleverd door ingenieursbureau J. van Hasselt & De Koning. Het gemaal maakt deel uit van een complex, ook bestaande uit een molen (de 2e- of Middenmolen), een voormalige bergplaats (thans zomerhuis), een hulpgemaal en een machinistenwoning. Het water uit de drie polders werd aangevoerd via een stelsel van watergangen waarvan de Eerste Wetering/Voorwetering de belangrijkste was. Geloosd werd op de Groote Kerkvliet en de Vlist, en van daaruit op de Hollandsche IJssel.
Het gemaal werd ontworpen met een tweecilinder Rennes dieselmotor, die via een haakse tandwieloverbrenging een verticale schroefpomp van N.V. Machinefabriek Hoogenlande (Pannevis) aandreef. De installatie hade een capaciteit van 120 m3 per minuut bij een opvoerhoogte van 1,1 meter. In 1943 werd de diesel vervangen door een elektromotor met riemoverbrenging, waarna de installatie een capaciteit kreeg van slechts 80m3 per minuut. In 1946 werd de motor vervangen door de thans nog aanwezige elektromotor (waarschijnlijk EMF Dordt). Nadat de z.g. Kademolen buiten gebruik was gesteld bleek de maalcapaciteit van het gemaal niet meer te voldoen en werd in 1961 een hulpgemaal geplaatst met een Lister dieselmotor en centrifugaalpomp. Toen na ruilverkaveling in 1990 de functie van het gehele complex kwam te vervallen werd deze installatie weer verwijderd. In 2008 werd er evenwel weer een oude Lister diesel geplaatst op vrijwel de zelfde plaats. De haakse tandwieloverbrenging is uit het gemaal verwijderd, zodat de installatie niet meer functioneel werkend is.

 
Kaart:

ZOEK IN DE DATABASE

Naam of plaats van het gemaal
 

UITGEBREID ZOEKEN

Provincie
Eigenaar / beheerder
Status
Monumentenstatus
Huidig opvoerwerktuig
Oorspronkelijk opvoerwerktuig
Huidige aandrijving
 
Oorspronkelijke aandrijving
Stichtingsjaar

Uitgebreid zoeken in de database