Stichting en historie

Het gemaal Buma is in 1942 in gebruik genomen. Het is genoemd naar de heer A. Buma, één van de oprichters van de Zuiderzeevereniging, die ook één van de – niet gevolgde – plannen voor de

afsluiting en drooglegging van de Zuiderzee maakte.

Situatie

Het gemaal is iets ten zuiden van Lemmer gelegen. De hoofdtoevoer naar het gemaal loopt via de Lemstervaart. Vóór de instroomkokers naar de pompen bevindt zich een krooshekreinigerinstallatie. Lozing vindt via perskokers plaats op het IJsselmeer. Vóór het gemaal loopt, met een betonnen brug over de instroming, de provinciale weg N712. Achter het gemaal, aan de uitstroomzijde, bevindt zich een groot transformatorgebouw. Aan de noordzijde van het gemaal ligt op enige afstand de Friesesluis.

Gebouw

De onderbouw van het gemaal bestaat uit een gewapend betonconstructie. Hierin bevinden zich de instromingen naar de pompen, de zuigkelders, de pompslakkenhuizen en de pompenkelder. De in functionalistische stijl ontworpen bovenbouw bestaat uit één bouwlaag, met een rechthoekige plattegrond, waarin de machineruimte is ondergebracht. Aan één van de kopzijden bevindt zich een lager bouwdeel waarin de entree en enige dienstruimten zijn ondergebracht. De draagconstructies bestaan uit stalen portalen. De gevels zijn opgetrokken in gele genuanceerde baksteen met

daarin stalen deur- en raamkozijnen. Het geheel is afgedekt met een zadeldak van rode verbeterde Hollandse dakpannen. Aan de instroomzijde bepalen twee gemetselde schoorstenen het beeld. Het gemaal is een rijksmonument.

Functie en bedrijfsvoering

Het gemaal bemaalt, samen met het gemaal Vissering, de Lage Afdeling van de Noordoostpolder (met een oppervlakte van 39.000 ha) gelegen ten westen van de lijn Blokzijl-Marknesse-Schokland. Het gemaal werkt volautomatisch. Bij stroomuitval kan een automatisch werkend diesel noodstroomaggregaat de afsluitschuiven sluiten, de naastgelegen sluis bedienen en de gemaalverlichting van stroom voorzien.