De Nederlandse Gemalenstichting

Stoomgemaal Stobbegat

Stoomgemaal Stobbegat Vegelinsoord


Adres

Vegelinsoord

Eigenaar
Niet van toepassing
Stichtingsjaar
1917

Status
Gesloopt

Functie
Poldergemaal
Bemalinggebied
Haskerhorner Veenpolder

lozend op
Hearresleat

Totaal capaciteit
0 m³/minuut
Ontwerper
Onbekend

Monumentenstatus
Geen

 

OORSPRONKELIJKE INSTALLATIE


Motor
Stoom
Pomp
Centrifugaalpomp
 

HUIDIGE INSTALLATIE


Motor
Geen

Pomp
Geen
Geen

Capaciteit
0 m³/minuut

Opvoerhoogte
--

 

Het waterschap De Haskerveenpolder werd in 1855 opgericht. Het is een van de dertien veenpolders in Friesland. Aan de zuidzijde lagen de dorpen Haskerhorne en Oudehaske en De Groote Sint Johannesgasterveenpolder (1854). In het bepolderingplan was voorzien in het bouwen van molens en sluizen en het aanleggen van een dijk. In 1856 werd begonnen met de bepoldering en in 1860 waren de sluizen en twee molens gereed. De Grevensmolen uit 1859 is daarvan de enig overgebleven molen. Voor de droogmaking van een ca. 450 ha groot gebied werd in 1875 het stoomgemaal Oudehaske gesticht.
Omdat de afwatering van de polder na het gereedkomen van de droogmakerij problemen ondervond, werd ter vervanging van de drie molens van de polder in 1879 bij De Welle een tweede stoomgemaal gesticht, dat het water vanuit de polder naar de boezem bracht. In 1908 werd de 300 ha grote Haskerhornerpolder toegevoegd aan de polder en werd de veenpolder verdeeld in zeven kavels. Het stoomgemaal lag in kavel I en werd toen vervangen door een nieuw gemaal, die de Haskerhornermolen overbodig maakte, zodat deze werd gesloopt.

In 1917 werden de Haskerveenpolder en de Haskerhornerpolder samengevoegd, waartoe een nieuw dwarskanaal gegraven werd tussen de Haskersloot en de Doltesloot. Na de samenvoeging werd een nieuw stoomgemaal gesticht in Stobbegat (Vegelinsoord), dat het nog geen 10 jaar oude gemaal én de molen aan de Geeuw en de Kramersmolen verving. Het Groot Hornstermeer werd hiermee eveneens drooggemalen. Binnen de polder werd de voormalige droogmakerij vanaf 1914 drooggehouden door een onderbemaling in de vorm van het dieselgemaal Flueskamp. 

Het stoomgemaal te Stobbegat werd uitgerust met twee centrifugaalpompen: een voor de Haskerhornerpolder en een voor de droogmakerijen kavel II en VI van de droogmakerij van de Haskerveenpolder. Het pas uit 1908 daterende stoomgemaal van de Haskerveenpolder aan de Welle verviel door de stichting van het nieuwe gemaal; de daarin aanwezige stoominstallatie werd in dit nieuwe gemaal hergebruikt. In 1957 werd het gemaal buiten bedrijf gesteld nadat het nieuwe elektrisch gemaal De Welle werd gesticht. Op onbekend moment daarna werd het gesloopt. 

 
Kaart:

ZOEK IN DE DATABASE

Naam of plaats van het gemaal
 

UITGEBREID ZOEKEN

Provincie
Eigenaar / beheerder
Status
Monumentenstatus
Huidig opvoerwerktuig
Oorspronkelijk opvoerwerktuig
Huidige aandrijving
 
Oorspronkelijke aandrijving
Stichtingsjaar

Uitgebreid zoeken in de database