Stichting en historie

Het in mei 2006 in gebruik genomen gemaal Vleuterweide is gebouwd in opdracht van de gemeente Utrecht en het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden. Het is het eerste gemaal van een serie van vijf in de Vinex-lokatie Leidsche Rijn. Het gemaal heeft een drieledige functie: een waterverversing -en aanvoerfunctie voor het totale watersysteem in Leidsche Rijn, een uitmaalfunctie voor de

wijk Vleuterweide en een aanvoerfunctie voor het landelijk gebied. Zodoende is een multifunctioneel gemaal ontstaan ten behoeve van zowel het stedelijk als het landelijk gebied met een capaciteit van 60 m3 /min. voor het stedelijk en 32,5 m3/min. voor het landelijk gebied. De aanvankelijke keuze voor schroefpompen werd verlaten ten gunste van twee visvriendelijker vijzels met een door het waterschap ontworpen – en gepatenteerde – aangepaste visvriendelijke instroomvorm. Naast het gemaal is tevens een De-Wit-vispassage aangebracht. De aandrijving van de vijzels verloopt via frequentiegeregelde elektromotoren zodat, afhankelijk van de behoefte, ook met kleinere capaciteiten gepompt kan worden. Het gemaal werkt volautomatisch en is op afstand bedienbaar. Het ontwerp van het gemaalgebouw is tot stand gekomen door middel van een prijsvraag, waaraan drie vooraf geselecteerde architectenbureaus hebben deelgenomen. A+D+P Architecten werd hierbij met hun ontwerp als winnaar verkozen. Dit ontwerp zal ook leidend zijn bij het ontwerp van de nog te realiseren overige vier gemalen.

Situatie

De installatie bestaat uit twee vijzelpompen: één voor het landelijk gebied en één voor het stedelijk gebied. De eerste is nodig voor de watervoorziening van het noordwestelijk van het gemaal gelegen landelijk gebied. In natte perioden met wateroverschot wordt overtollig water uit dit gebied in omgekeerde richting afgevoerd met een geautomatiseerde stuw. De tweede vijzelpomp dient, samen met

drie andere geplande circulatiegemalen, voor de watercirculatie in het watersysteem van Leidsche Rijn en voor de afvoer van overtollig water uit de wijk Vleuterweide. Het landelijk en het stedelijk watersysteem zijn volledig van elkaar gescheiden, maar kunnen gekoppeld worden door regelbare schuifafsluiters. Bij calamiteiten waarbij wateraanvoer een rol speelt kunnen de beide vijzelpompen

elkaar zodoende (deels) vervangen.