De Nederlandse Gemalenstichting

Stoomgemaal Stadspolders / 't Vissertje

Stoomgemaal Stadspolders / 't Vissertje Dordrecht


Adres
Loswalweg 2
3315 LB Dordrecht

Eigenaar
Gemeente
Stichtingsjaar
1883

Status
Niet werkend

Functie
Poldergemaal
Bemalinggebied
Nieuwe Stadspolder

lozend op
Wantij

Totaal capaciteit
44 m³/minuut
Ontwerper
J.A. van der Kloes / Gemeentewerken Dordrecht

Monumentenstatus
Geen

 

OORSPRONKELIJKE INSTALLATIE


Motor
Stoom
Pomp
Onbekend
 

HUIDIGE INSTALLATIE


Motor
Elektro
Elektro

Pomp
Hor. schroefpomp
Hor. schroefpomp

Capaciteit
22 m³/minuut
22 m³/minuut

Opvoerhoogte
2,6 meter
2,6 meter

 

Het gemaal van de Stadspolders, ook wel genaamd ’t Vissertje, is in 1881 gesticht als stoomgemaal voor de bemaling van de Stadspolders in de stad Dordrecht, naar ontwerp van de bekende gemeentearchitect J.A. van der Kloes. De installatie bestond uit twee door Gebr. Stork & Co te Hengelo vervaardigde horizontale dubbelwerkende stoommachines met condensatie en expansie, die direct gekoppeld waren aan twee hevelcentrifugaalpompen van de Londense fabrikant W.H. Allen & Co. De capaciteit bedroeg per pomp 19,7 m3 per minuut bij een opvoerhoogte van 2,27 meter. Ten westen van het ketelhuis bevond zich de nog altijd bestaande kolenloods. Aan de overzijde van de weg bevonden zich even ten oosten van het gemaal een aantal dienstwoningen.

In 1932 werd het gemaal ontstoomd en werd een nieuwe installatie geplaatst, bestaande uit twee horizontale schroefpompen van de Koninklijke Nederlandse Machinefabriek v/h E.H. Begemann uit Helmond, type 450 M. Deze pompen hadden elk een capaciteit van 22,5 m3 per minuut bij een opvoerhoogte van 2,6 meter. Ze werden aangedreven door elektromotoren van EMF Dordt, type R3KD 250/8, met een vermogen van 25 pk. De motoren zijn geplaatst met een horizontale as en zijn direct gekoppeld aan de pompen. Voor de elektrische aansluiting werd de ruimte voor de machinist verbouwd tot hoogspanningsruimte.

Rond 1950-1955 werden de dienstwoningen waarschijnlijk gesloopt. Tegelijkertijd zal het ketelhuis verbouwd zijn tot woonhuis. Daartoe werd de schoorsteen gesloopt en werd het dak boven het ketelhuis verhoogd. De gevels werden rondom hoger opgetrokken en er werden diverse ramen en deuren in de noord- en zuidgevel gemaakt.
In 1980 werden de taken van het gemaal overgenomen door een nieuw, gelijknamig gemaal even verderop aan de Middelweg. Het gemaal, de daarin aanwezige installatie en de kolenloods zijn echter bewaard gebleven. Omstreeks 1990 werd de stedenbouwkundige situatie van het oude gemaal ingrijpend gewijzigd bij de aanleg van de stedelijke uitbreidingen in de Stadspolder. Daarbij werd een dijk aangelegd, die het gemaal scheidde van het voormalige aanvoerkanaal daar naar toe. 

 
Kaart:

ZOEK IN DE DATABASE

Naam of plaats van het gemaal
 

UITGEBREID ZOEKEN

Provincie
Eigenaar / beheerder
Status
Monumentenstatus
Huidig opvoerwerktuig
Oorspronkelijk opvoerwerktuig
Huidige aandrijving
 
Oorspronkelijke aandrijving
Stichtingsjaar

Uitgebreid zoeken in de database