De Nederlandse Gemalenstichting

Fiemel

Fiemel Termunten


Adres
Dallingeweersterweg 35
9947 TB Termunten

Eigenaar
Waterschap Hunze en Aa's
Stichtingsjaar
1997

Status
In bedrijf

Functie
Boezem- en Poldergemaal
Bemalinggebied
Reiderwolderpolder, Carel Coenraadpolder, Oostwolderpolder en de boezem van de Johan Kerkhovenpolder

lozend op
Eems

Totaal capaciteit
390 m³/minuut
Ontwerper
Timmer BNA architecten, Scheemda

Monumentenstatus
Geen

Heeft u een foto?
Of andere aanvullende informatie? We ontvangen het graag.
 

OORSPRONKELIJKE INSTALLATIE


Motor
Elektro
Pomp
Hor. schroefpomp
 

HUIDIGE INSTALLATIE


Motor
Elektro
Elektro
Elektro

Pomp
Schroefpomp beton pomphuis
Schroefpomp beton pomphuis
Schroefpomp beton pomphuis

Capaciteit
130 m³/minuut
130 m³/minuut
130 m³/minuut

Opvoerhoogte
3.3 meter
3,3 meter
3,3 meter

 

Stichting en installaties
Het gemaal De Fiemel is gesticht in 1997 door het toenmalige Waterschap Dollardzijlvest. De aanleiding hiervoor was de bodemdaling, die optrad tengevolge van de aardgaswinning. De installatie bestaat uit drie schroefpompen met betonnen pomphuizen (BVOP), fabrikaat Stork- Bosman, elk met een capaciteit van 130 m3/min. bij een opvoerhoogte van 3,34 m. De aandrijving geschiedt, via Flender tandwielkasten, door drie elektromotoren, fabrikaat ABB, type HXR 400 LD 12, elk met een vermogen van 150 kW.

Situatie en ensemble
Het huidige gemaal De Fiemel is gebouwd op de plaats waar zich vroeger een in 1862 gebouwd uitwateringsluisje bevond, dat in 1952 door het toenmalige Waterschap De Vereeniging werd vervangen door het oude en thans afgebroken gemaal De Fiemel. Ook de bij het oude gemaal behorende molenaarswoning uit 1952 is afgebroken. Het gemaal ligt aan het eind van het Afwateringskanaal en bemaalt de Reiderwolderpolder, de Carel Coenraadpolder, de Oostwolderpolder en de boezem van de Johan Kerkhovenpolder. Lozing vindt plaats op de Eems. Hierbij is gebruik gemaakt van de in 1966 verlengde en gerenoveerde perskokers van het oude gemaal, zodoende werd een kostbare en riskante nieuwe dijkkruising vermeden. Van het sluisje uit 1862 is de frontmuur met gedenksteen behouden. Beeldbepalende elementen rond het huidige gemaal zijn een groot aantal bunkerresten uit de Tweede Wereldoorlog.

Gebouw
De onderbouw bestaat uit een gewapend betonconstructie waarin zich de in-en uitstromingen van de pompen, de pomphuizen en de pompenkelder bevinden. De eveneens hoofdzakelijk uit gewapend beton bestaande bovenbouw bevindt zich grotendeels onder de grond en is voorzien van een grasdak. In de bovenbouw bevinden zich de machinehal, een aantal dienstruimten en een transformatorruimte. De dakconstructie is van gewapend beton en is voorzien van een rechthoekige opbouw met glaspuien. Hierin is de kraanbaan opgenomen. Het dak van de opbouw bestaat uit een in een holle vorm gebogen stalen plaat. Deze opbouw is het enige gedeelte van het gemaal dat boven het dijkniveau uitsteekt. Aan de instroomzijde bevindt zich onder de boogvormige dakrand, die aan beide zijden van het gebouw overgaat in een gebogen aflopende betonnen keerwand, een grote stalen glaspui. De toegang tot het gebouw bevindt zich aan één van de zijkanten in een door betonnen keerwanden begrensde coupure in het omhullende grondlichaam. De uitstroomkokers zijn voorzien van elektrisch bediende en beweegbare noodschuiven. Deze zijn ondergebracht in een aparte behuizing op de dijk. Aan de instroomzijde wekt het gebouw de indruk van een waterslurpende mond.

Waardestelling
Het gemaal De Fiemel is voor de bemalingsgeschiedenis van Nederland van belang als voorbeeld van een modern gecombineerd boezem-en poldergemaal met elektrisch aangedreven schroefpompen met betonnen pomphuizen. De bijzonder vorm gegeven behuizing op een voor de waterbeheersing historisch betekenisvolle plaats vergroot de waardering.

 
Kaart:

ZOEK IN DE DATABASE

Naam of plaats van het gemaal
 

UITGEBREID ZOEKEN

Provincie
Eigenaar / beheerder
Status
Monumentenstatus
Huidig opvoerwerktuig
Oorspronkelijk opvoerwerktuig
Huidige aandrijving
 
Oorspronkelijke aandrijving
Stichtingsjaar

Uitgebreid zoeken in de database